Noordwijkerhout; waar je met geld alles kunt regelen?

Voor wie dit weekend lekker wat wil lezen. Over hoe de lokale politiek zich laat overlopen door mannen in strakke pakken met geld. Zit je lekker? Kop koffie? Mijn column:

Hoe bestaat het toch, dat de burger zo verwijderd raakt van de politiek? Wat maakt toch die sfeer van: ‘Wat ik er van vind maakt niks uit, ze doen toch wat ze willen bij de gemeente’? Tsja. Dat is omdat die inwoners gelijk hebben. Ik geloof heilig in het democratisch proces, denk altijd dat zulke negatievelingen het bij het verkeerde eind hebben. Tot nu. Nu gebeurt het een keer recht onder mijn neus.

Sicilië aan de Herenweg; wie is hier de grote baas?

Het onderwerp raakte wat ondergesneeuwd vanwege de uitvoerige behandeling van het nieuwe centrumplan afgelopen woensdag in de commissie Ruimte en Wonen. Was het bewust op die overvolle agenda gezet, zodat het wel even afgetikt zou worden? Ik weet het niet, maar voor wie het gemist heeft: dit is wat er gebeurde.

Het gaat over grond. Het gaat over grond met de bestemming ‘recreatie’ en over een investeerder die er villa’s wil bouwen. En dit verhaal gaat over een makelaar. Een makelaar die dacht alles geregeld te hebben, tot de stedenbouwkundige visie uitkwam vorige week.

Voor wie de details niet kent even heel kort: de familie van Leeuwen heeft na vele tientallen jaren besloten haar twee percelen groentetuintjes op te doeken. Het verkoopbord werd geplaatst, de huurcontracten met de tuinders opgezegd. Opvallend was meteen al de vraagprijs van de grond. Heel even hoopten de tuinders namelijk zélf de grond te kopen om zo hun groene hobby veilig te stellen. Maar met ruim 700duizend euro werd er bouwgrondprijs gevraagd...

Speculeren met recreatiegrond

Grond met bestemming ‘recreatie’ kun je niet zomaar bebouwen. Daar is een bestemmingsplanwijziging voor nodig. Dat is een traag proces, met ruimte voor inspraak van omwonenden en betrokkenen. Omdat sommige mensen al meer dan 40 jaar tuinen op het perceel was wel wat weerstand te verwachten…

Het duurde dan ook even tot een investeerder zich aandiende. Want het is niet eenvoudig om een leuk stukje bouwgrond te vinden in de regio. Het is goed verdienen natuurlijk als je een paar aardige villa’s kunt neerzetten, maar je hebt met allerlei lastige regels te maken.

Wat je voorál nodig hebt is een beetje handige makelaar met de juiste contacten. En terwijl investeerder Heemskerk uit Rijnsburg wikte en woog, masseerden familie Van Leeuwen en makelaar Heemskerk alvast de ambtenaren… Wethouder Bilars was natuurlijk vriendelijk als altijd, volgens eigen zeggen verwees hij de partijen naar de GOM, want de tuintjes liggen in ‘buitengebied’. Daar telt de mening van de ontwikkelingsmaatschappij GOM, al is het Noordwijkerhouts grondgebied. De gesprekken waren aangenaam van toon, hier kun je zaken nog ‘regelen’ tenslotte. Het leek in kannen en kruiken.

Altijd weer die groenfanaten!

En toen verscheen deze maand de stedenbouwkundige visie, door een gerenommeerd Rotterdams bureau geschreven, in opdracht van de gemeente. En hoewel nagenoeg de hele polder tot aan de Langelaan wordt volgebouwd in de komende jaren, met woningen én bedrijven, behield dat ene stukje tuintjes de bestemming recreatie. Dat was een weloverwogen beslissing; “Behoud van de tuintjes aan de Gooweg als belangrijke maatschappelijke functie in de gemeente Noordwijkerhout” zo schrijft de stedenbouwkundige. En: “Volkstuinen vormen een van de belangrijke dragers die refereren aan de agrarische historie van het gebied”.

Wie goed luisterde kon de vuistslag op de ontbijttafel bij makelaar Heemskerk horen. Geen bouwbestemming? Maar het was toch geregeld? Hoe moest dat nou met die investeerder, het ‘verkocht’ stond al triomfantelijk aangeplakt! De makelaar zag zijn aanzienlijke percentage van de opbrengst al zweven. Op hoge poten werd de brief geschreven die afgelopen woensdag aankwam bij de commissie Ruimte en Wonen. Wat nou recreatie, de gemeente ziet toch ook wel dat hier gebouwd moet worden?! De toezegging lag er toch?

Don Corleone aan de Herenweg

In de tranentrekkende brief die makelaar Heemskerk, met inderdaad geheel toevallig dezelfde achternaam als de investeerder, naar de commissie stuurt staan opmerkelijke dingen.

Makelaar Heemskerk stelt bijvoorbeeld dat het gebruik als groentetuintjes ‘toch al eindig is’ en dat de bestemming dus gewijzigd kan. Formeel juist; direct na de plaatsing van het verkoopbord kregen de huurders te horen dat de contracten afliepen. Maar een beetje kip en ei natuurlijk; tegen recreatiegrondprijzen zouden de tuinders de grond zelf gekocht hebben. Dan zou er van ‘eindigheid’ geen sprake zijn geweest nu. De makelaar meent ook dat de tuinders niet moeten piepen, want: “aan de volkstuinders is een aantal alternatieve locaties aangeboden”. Dat is pertinent niet waar; de tuiniers is niets voorgesteld.

Makelaar met ambitie

Het echt ontgoochelende deel van de brief komt hierna: verkoper Van Leeuwen en investeerder Heemskerk hebben uit hun gesprekken met met de gemeente en met de GOM al geconcludeerd dat de recreatiebestemming gewijzigd zou worden. Sterker nog, zo schrijft de makelaar verontwaardigd: er ligt al een plan om 10 tot 14 villa’s te bouwen langs de Van der Weidelaan, dan is het toch logisch dit stukje even mee te nemen in dat plan? Volgens makelaar Heemskerk is daar de ingewikkelde procedure van een bestemmingsplanwijziging helemaal niet voor nodig. Heemskerk vraagt de commissie Ruimte en Wonen dan ook om de gemeenteraad te adviseren de bestemming te wijzigen, “door ook perceel 8 bij de woningbouwambitie te betrekken”. Pardon, wiens ambitie? De woningbouwambitie van de gemeente bestaat uit sociale huurwoningen en goedkope koopwoningen. De enigen met de ambitie villa’s te bouwen zijn de investeerder en de makelaar.

We zullen nooit te weten komen wie de familie, de investeerder en de makelaar vertelde ‘dat het wel goed zou komen’. Was het de wethouder, was het de GOM? Of heeft de makelaar zelf de situatie verkeerd ingeschat, gebaseerd op jarenlange ervaring?

Achterkamertjes politiek

Het gaat natuurlijk maar om een postzegel grond, de meeste tuiniers zijn ver boven de 60 en nog van het meebuigende type, ze zullen zich neerleggen bij wat de hoge heren van de gemeente beslissen. Maar wat zou het aardig zijn als dit geval van handjeklap en achterkamertjespolitiek nu eens als voorbeeld zou gaan dienen van wat wij als inwoners niet meer willen. Wij willen niet dat ‘dingen even geregeld worden’ voor de mensen met het grote geld. Wij willen dat de dure stedenbouwkundige rapporten die we laten uitvoeren ergens voor staan. Dat niet het grote geld en het strakke pak bepalen, maar dat het democratisch proces zijn loop krijgt.