Lezen over eten is bijna net zo leuk als eten zelf. Ik heb de afgelopen jaren tientallen boeken verslonden waarin eten de hoofdrol speelt. Wetenschappelijke verhandelingen, romans, kookboeken. De meesten bereikten nooit mijn keuken, maar een aantal is zo leuk, interessant of zo inspirerend dat ik er echt van onder de indruk was.....
Hierbij een bijzonder persoonlijke selectie,
in volstrekt willekeurige volgorde:
ISBN 978 90 488 09813
Het boek biedt meer. Culinaire suggesties geven populaire combinaties en toepassingen van de groenten uit eigen tuin. De meest gebruikte groenten, kruiden en fruitsoorten worden een voor een besproken, waardoor je goed kunt kiezen welke planten het best bij jouw behoefte passen. Ook is er aandacht voor het gereedschap dat je nodig hebt, voor ziekten en plagen en voor wisselteelt. Tenslotte is er een kalender die aangeeft wanneer je wát moet doen…. Kortom; of je nu in een paar potten wilt gaan tuinen of de hele achtertuin om gaat spitten, alles staat er in. Een onmisbaar boek, dat via de webshop van Modeste te bestellen is.: www.modesteherwig.eu.
Maar natuurlijk ook in de boekhandel: ISBN 9789021547886
Hierbij een bijzonder persoonlijke selectie,
in volstrekt willekeurige volgorde:
Met Mest en Vork
Alma Huisken en Doortje Stellwagen
Als mijn vriend door het boek bladert dat ik hem net heb gegeven zie ik zijn enthousiasme groeien. Hij wil beginnen met een moestuin. Een eigen stukje grond om van te koken. Hij is top-kok en de afgelopen maanden zijn we een bijzondere samenwerking aangegaan. Als dank nu dit boek. Want het is een fantastisch boek, voor beginners, maar zeker ook voor gevorderde tuiniers. Ik kocht het een paar maanden geleden voor mezelf, kroop er mee op de bank en kwam er twee dagen later pas weer vanaf.
Alma Huisken schrijft pakkend, humoristisch, open. Binnen een paar minuten wandel je achter haar aan door die enorme tuin in het Groningse. Je ontmoet de kippen, de ganzen, de poezen. Een heel jaar rond zijn alle hoogte- en dieptepunten in de tuin bijgehouden. Heel veel informatie over de verschillende planten, prachtige foto's van Doortje Stellwagen en veel, heel veel enthousiasme.
Je kunt het boek gebruiken als kalender voor de tuin, als leesboek, als naslagwerk en oja.... als kookboek. Ik had me voorgenomen nooit over een boek te schrijven VOOR ik er uit had gekookt. Ik ben er niet toe gekomen nog. Maar als de receptuur met net zoveel aandacht en liefde is geschreven als het tuin-gedeelte, dan maak ik me geen zorgen.
ISBN: 978 90 477 0447 8
Het Nederlands Viskookboek
Bart van Olphen
Net toen ik bedacht dat ik me wat meer moest gaan verdiepen in 'vis' lag eind vorig jaar ineens dit kookboek in de winkel; het Nederlands Viskookboek. Fris, helder vormgegeven en voorzien van veel prachtige foto's, het is een plaatje.
Bart van Olphen werkte als kok toen hij lopende op de visafslag de formule voor een nieuw soort viswinkel bedacht. De Fishes winkels in Amsterdam en Haarlem zijn het resultaat. Winkels die alleen maar duurzaam gevangen vis verkopen. Want dat kán dus wel, zo toont ook dit boek aan.
De verhalen nemen je mee aan boord van de vissersschepen. Gaandeweg lees je veel over de herkomst van de vissen, de vangstmethoden, de beste tijd voor iedere soort en je leert ook de vissers kennen, want ze komen uitgebreid aan het woord. Verder vind je een vis-wijzer, schoonmaaktechnieken, basisrecepten voor sauzen.
Is er dan nog plek voor recepten? Ja, het is een lijvig boek, dus ook daar is ruimte voor. De recepten zijn goed geschreven, toegankelijk. Ik heb inmiddels verschillende recepten gemaakt en zélf aan de hand van de aanwijzingen in het boek voor het eerst in mijn leven een snoekbaars gefileerd en dat ging prima.
Al met al een mooi, inspirerend boek. Top!
Enig bezwaar heeft dan ook niets te maken met het boek maar met de verkrijgbaarheid van de vis. Als je dit boek hebt gelezen wil je vis met keurmerk, en als je die wilt eten heb je in grote delen van het land een probleem. Aan de andere kant, als wij als klanten wat meer gaan zeuren bij die paar viswinkels die er nog zijn komt er op den duur misschien wel meer mooie vis van dichtbij binnen ons bereik.
ISBN 978 90 488 09813
De Hongerige stad
door
Carolyn Steel
Topboek. In een woord. Architect Carolyn Steel legt het verband tussen eten en hoe we de wereld in de loop der eeuwen ingericht hebben. Ze toont aan de hand van vele voorbeelden uit het verleden aan waar we de fout ingegaan zijn, maar goddank, net voor je depressief wordt, biedt ze ook oplossingen.
Steel bepleit dat we weer in contact moeten komen met ons eten. Dat we daar in de loop van de eeuwen zó ver van verwijderd zijn dat we niet meer in de gaten hebben hoe ons eet- en koopgedrag, maar ook ons afval, onze omgeving beïnvloedt. En ze toont aan dat veel van onze huidige problemen voortvloeien uit die situatie.
Ze heeft een toegankelijke humoristische schrijfstijl, licht, terwijl ze toch grote kwesties aanhaalt. En ze is keihard als het gaat om de invloed van de supermarkten en voedselgiganten op ons eten. Het boek zit vol eye-openers. Bijvoorbeeld als ze vertelt hoe bij Sainsbury’s alleen appels in het schap mogen liggen die een diameter hebben van tussen de 60 en 90 millimeter en die voor 30 procent rood gekleurd zijn. Waardoor 12 procent van de aangeboden appels, waar helemaal niks mee mis is meteen wordt doorgedraaid. G limlachend moest ik denken aan mijn eigen ervaringen op de moestuin. Tijdens mijn eerste oogst realiseerde ik me hoe verschrikkelijk moeilijk het eigenlijk moet zijn om in de kratjes van Albert Heijn allemaal gelijke courgettes te krijgen. Die krengen doen maar wat ze willen namelijk, één dag regen en ze nemen 30 procent in omvang toe! En tegelijkertijd vroeg ik me af hoe het in vredesnaam kan dat wij het normaal vinden dat er op het fruit in de schappen geen plekjes zitten. Dat kan je alleen maar normaal vinden als je niets begrijpt van hoe ons eten groeit…..
Deze slotzinnen van het boek wil ik je niet onthouden. Ik las de laatste regels achter mijn bureau op de redactie. Ik was bijna juichend opgesprongen en had de neiging te gaan applaudisseren. Het voelde als thuiskomen, eindelijk begrepen worden. Steel is een topper.
“Hoe voedsel ons leven in de toekomst gaat vormen hebben we zelf in de hand. Wie we ook zijn en waar we ook wonen, we kunnen keuzes maken die bij elkaar opgeteld grote veranderingen teweeg kunnen brengen. We kunnen ervoor kiezen om op een ethisch verantwoorde manier te eten. (…) Transparantie eisen in de voedselketen. Minder vlees en vis eten en betalen als we dat wel doen. Kleine boeren steunen door initiatieven als de groentetas, boerenmarkten (…) met winkeliers praten over levensmiddelen en laten merken dat we ons betrokken voelen. Eisen dat degene van wie we ons voedsel kopen, of het nu buurtwinkels zijn of supermarkten, hun voedsel namens ons bij ethisch verantwoorde bronnen betrekken. De politiek aanspreken over voedsel. (…) Leren
lezen wat er op de etiketten op ons voedsel staat. Vaker koken. Onze vrienden te eten uitnodigen. Door hen uitgenodigd worden. Met onze kinderen eten. Hen een kinderkookset geven met de Kerst. Hen leren koken. Meer genieten van eten. De achtertuin omspitten. Beginnen met composteren.
lezen wat er op de etiketten op ons voedsel staat. Vaker koken. Onze vrienden te eten uitnodigen. Door hen uitgenodigd worden. Met onze kinderen eten. Hen een kinderkookset geven met de Kerst. Hen leren koken. Meer genieten van eten. De achtertuin omspitten. Beginnen met composteren.
…Onze nalatenschap aan hen die de aarde van ons erven, zal bepaald worden door hoe wij nu eten: hun toekomst ligt in onze messen, vorken en vingers“
ISBN 978-90-5662-805-5
“De Familie Moestuin”
Modeste Herwig
Wanneer je overweegt een moestuin te beginnen omdat je de kinderen iets wilt bijbrengen over hun eten dan is dit HET boek om aan te schaffen. Modeste Herwig schreef vele tuinboeken en is beroemd om haar beplantingsschema’s, maar dit is de echte topper onder haar boeken.
Met kleurige foto’s geeft ze tientallen ideeën voor de moestuin die juist kinderen zullen aanspreken. Door ze zelf hun bakken te laten maken of de plantlabels, betrek je ze al vroeg in het seizoen bij de tuin. Het boek biedt ook veel recepten en zo kan je van februari tot oktober met ze aan de slag.
Modeste Herwig
Wanneer je overweegt een moestuin te beginnen omdat je de kinderen iets wilt bijbrengen over hun eten dan is dit HET boek om aan te schaffen. Modeste Herwig schreef vele tuinboeken en is beroemd om haar beplantingsschema’s, maar dit is de echte topper onder haar boeken.
Met kleurige foto’s geeft ze tientallen ideeën voor de moestuin die juist kinderen zullen aanspreken. Door ze zelf hun bakken te laten maken of de plantlabels, betrek je ze al vroeg in het seizoen bij de tuin. Het boek biedt ook veel recepten en zo kan je van februari tot oktober met ze aan de slag.
Het boek biedt meer. Culinaire suggesties geven populaire combinaties en toepassingen van de groenten uit eigen tuin. De meest gebruikte groenten, kruiden en fruitsoorten worden een voor een besproken, waardoor je goed kunt kiezen welke planten het best bij jouw behoefte passen. Ook is er aandacht voor het gereedschap dat je nodig hebt, voor ziekten en plagen en voor wisselteelt. Tenslotte is er een kalender die aangeeft wanneer je wát moet doen…. Kortom; of je nu in een paar potten wilt gaan tuinen of de hele achtertuin om gaat spitten, alles staat er in. Een onmisbaar boek, dat via de webshop van Modeste te bestellen is.: www.modesteherwig.eu.
Maar natuurlijk ook in de boekhandel: ISBN 9789021547886
“Het nieuwe stadstuinieren”
Celia Brooks Brown
Wie zo gelukkig is om in de stad te wonen én de beschikking heeft over een stukje grond begint na het lezen van dit boek vast met het verbouwen van groenten. Celia Brooks Brown is kok van oorsprong en in Groot Brittannië vaak op tv. Ze begon met het schrijven van kookboeken en daarná pas met een moestuin. Dat maakt het ook een beetje lastig dit boek te benoemen, het is én tuinboek, én dagboek, én kookboek ineen.
Het is een heel persoonlijk verslag geworden en dat maakt dit boek aardig leesvoer voor de komende winter. In een hoek van de bank met een kop warme thee en een aantekenblokje, ze geeft veel leuke tips.
Per seizoen vind je niet alleen haar tuinbelevenissen en handige zaaikalenders, maar ook tientallen recepten. Eenvoudig te maken, lekker (bijvoorbeeld de linzenpakjes met asperges op bladzijde 55) en steeds met de groenten van de tuin in de hoofdrol.
Een aanrader. ISBN 9789052107288
Koken met Sylvia Witteman
de beste recepten en een beginselverklaring
Wekenlang zat ik, terwijl op het fornuis van alles gebeurde dat mijn aandacht nodig had, op het Ikea-keukentrapje met een boek. Dagelijks tussen 5 en 6, rug tegen de verwarming, voeten op de onderste sport. Vanuit deze positie kon ik precies in de oven loeren om te zien of het nog goed ging en alleen bij dreigend overkoken stond ik op om het deksel van een van de pannen schuin te zetten.
Ze had me bij de derde alinea al te pakken en pas 500 pagina's verder ben ik gestopt met lezen. Links een glas wijn op het aanrecht, rechts een stapel gele plakbriefjes die ik bij ieder interessant recept aan de rand van de bladzijde plakte. De Mexicaanse soep van bladzijde 459 waar de onmisbare tortilla chips in verkruimeld worden is voorlopig onze favoriet.
Vijfentwintig briefjes steken nog tussen de bladzijdes uit, die recepten komen nog een keer aan de beurt. Maar voor mij gaat dit boek niet over recepten. Het gaat over eten, over eet-cultuur, over moeder zijn, over koken voor kinderen (of juist niet)... Over de meest exotische keukenfratsen in landen ver weg en dichtbij, het is één groot avonturenboek. En dan is ze ook nog es jaloersmakend grappig. En wees eerlijk, hoe vaak lach je hardop bij het lezen van een recept? Dat dacht ik ook.
ISBN: 978 90 295 73993
Thuis bij Jamie
Kook met het ritme van de seizoenen
Ik ben fan van Jamie. Met name omdat hij steeds weer verrast met een vólgend project. Fifteen was een vondst, zijn aanval op de Britse schoolmaaltijden was op zijn zachtst gezegd inspirerend. Kookboeken moeten voor mij ook leesvoer zijn. Ik vind het heerlijk om op een vrije avond met een kookboek op schoot op de bank te kruipen. Terwijl ik lees 'proef' ik het recept meestal al, maar dit boek biedt zoveel meer. Mócht je overwegen (voorzichtig) met een moestuin te beginnen.... dit boek kun je niet missen!
Want behalve een kookboek is dit ook een prima moestuin-boek. Over de meest voorkomende gewassen als kool, aardappel, rabarber, bonen, uien, prei en dergelijke schrijft hij niet alleen hoe je ze lekker klaar maakt, maar ook hoe je ze groot brengt. En dat doet ie met liefde, hij vergelijkt zijn moestuin zelfs met een maîtresse en schrijft hoe hij onthaast door de tuin. “Zoals de meeste mensen tegenwoordig met een druk gezinsleven en hectische bezigheden, kreeg ik er moeite mee de balans tussen beide een beetje te bewaren. Het lijkt alsof ik de boel wat dat betreft nu weer een beetje op de rails heb en geloof het of niet, maar dat komt voor een groot deel door mijn moestuin”
En de recepten zijn echt voor elk wat wils. Zéker geen supersnelle-door-de-weekse gerechten. Met de meeste ben je echt wel even bezig. En ik geloof niet dat we snel een lamsschouder zullen zien verschijnen in de Nederlandse keuken, wild is voor de meesten van ons geen dagelijkse kost en rijstepap is wel erg Brits denk ik, maar er blijven genoeg heerlijke dingen over. Een echte Britse pie maken met stoofvlees blijkt namelijk wél erg leuk en lekker, al doe je er drie uur over. Merengue maken heb ik ook dank zij dit boek geperfectioneerd. Niet met chocola en hazelnoten zoals hier beschreven, maar wel in heel veel andere variaties met fruit en ijs.... Goddelijk. De rabarber crumble met gember! En een ode aan sla...echt, als je ook maar overweegt om een moestuin te beginnen, dan is dit een onmisbaar boek.
ISBN: 978 90 215 2088 9
Peen en Ui
Herman den Blijker en Jaap van Rijn
Opgegroeid in Rotterdam heb ik een zwak voor Herman den Blijker. Zalig zoals hij praat en doet, lekker kort door de bocht. Zijn programma's zie ik regelmatig, ik vind het het leukst als hij ergens binnenstapt en alle potjes en poeders in de vuilnisbak mikt.
Dit boek is een lofzang op de Grote Drie in het Nederlandse eten, schrijft Den Blijker in het voorwoord. Peen, ui en een paar eeuwen later de aardappel. Tsja, als je het zo bekijkt dan heeft onze keuken ineens eigenlijk óók een bijzondere historie...
De invloed van Jaap van Rijn is in dit kook-leesboek groot. Allereerst door de prachtige foto's, maar het hele concept waarbij je van de middeleeuwen tot aan vandaag aan de hand genomen wordt, een familiegeschiedenis voorgeschoteld krijgt... Het idee is leuk.
De recepten zijn vrij 'snel' opgeschreven, wel een paar keer goed doorlezen voor je de pan op het vuur zet, maar ze zijn zeker maakbaar. Voorlopig staat dit boek nog wel even op de voorste rij in de keuken, want ik zie nog zeker 6 plakbriefjes omhoog steken, allemaal recepten die ik nog een keer wil maken!
ISBN 978 90 4880 768 0
EEN PLEIDOOI VOOR ECHT ETEN
door
Michael Pollan
Stevig leesvoer, Pollan citeert regelmatig uit wetenschappelijk onderzoek. Misschien omdat hij als journalist vindt dat hij zelf geen recht van spreken heeft. Hoe dan ook het is wel interessant wat hij boven water haalt: meest gefascineerd was ik door een vooroorlogs onderzoek dat hij aanhaalt van tandarts Weston Price. Die in de jaren dertig van de vorige eeuw zich al afvroeg waarom de mens minder gezond werd. Price concludeert na vele omzwervingen rond de wereld dat de mens het beste kan eten wat direct in zijn omgeving groeit. Hee poppelepee... dat klinkt als koren op de molen van iedere moestuinier!
Stevig leesvoer, Pollan citeert regelmatig uit wetenschappelijk onderzoek. Misschien omdat hij als journalist vindt dat hij zelf geen recht van spreken heeft. Hoe dan ook het is wel interessant wat hij boven water haalt: meest gefascineerd was ik door een vooroorlogs onderzoek dat hij aanhaalt van tandarts Weston Price. Die in de jaren dertig van de vorige eeuw zich al afvroeg waarom de mens minder gezond werd. Price concludeert na vele omzwervingen rond de wereld dat de mens het beste kan eten wat direct in zijn omgeving groeit. Hee poppelepee... dat klinkt als koren op de molen van iedere moestuinier!
Pollan betoogt dat je niets moet eten dat je overgrootmoeder niet als eten zou herkennen, dat je niets moet eten waar ingrediënten in zitten die je niet kunt uitspreken. Maar ook dat de dieren die je eet niets van dat soort spul gegeten zouden moeten hebben... Je bent wat je eet.
Door de enorme hoeveelheid onderzoeken die hij aanhaalt duizelt het me wel een beetje. De grote boodschap die Pollan (Amerikaan) wil overbrengen is dat wij westerlingen inmiddels zo ver verwijderd zijn van 'echt' eten dat we het zelf niet meer doorhebben. En dat de huidige overvloed aan gemaksvoedsel wel eens heel goed de oorzaak zou kunnen zijn van veel welvaartsziekten.
Gelukkig eindigt het boek met een aantal handvatten waarmee je zelf aan de slag kunt. Winkel in de periferie van de supermarkt en niet in het centrum, aan de randen vindt je de verse waar. Eet zoveel mogelijk verschillende groenten, biologisch, liefst van de markt. Dan MOET het wel vers en van dichtbij zijn...
Zelf koken, samen eten, en aller- aller- allerbest: zelf verbouwen.
Pff. Gelukkig maar. Ik kom er nog redelijk uit denk ik.
Morgen maar es naar de tuin. Kijken hoe de kolen het doen.
ISBN 978-90-2957-308-5
Rode rozen en Tortilla’s
Laura Esquivel
Dat de term ‘keukenmeidenroman’ eigenlijk altijd foutief is gebruikt weet je wanneer je Rode rozen en tortilla’s hebt gelezen, want dit is de enige échte. Het verhaal speelt aan het begin van de vorige eeuw in Mexico op een statige hacienda, en beschrijft het leven van hoofdpersoon Tita van de eerste tot de laatste ademtocht. Een leven dat zich nagenoeg helemaal afspeelt in de keuken van het huis Dat is een magische plek zo blijkt al snel. Want gaandeweg ontdekt je hoe Tita met de maaltijden die ze klaarmaakt haar huisgenoten beïnvloedt. Zo maken haar tranen in het fondant van de bruidstaart van haar zus dat het feest eindigt in een drama. Tranen omdat die zus trouwt met Tita’s grote liefde…. Het boekt is doorspekt met recepten en kooktips. Echt iets koken aan de hand van deze recepten lijkt me een uitdaging, maar ook met het boek op schoot krijg je de passie van de gerechten goed mee. Passie zéker, want de maaltijden die Tita klaarmaakt leiden meer dan eens tot heftige ontmoetingen. En daarmee zijn alle ingrediënten van een echte keukenroman aanwezig. Of ze de man van haar dromen nog krijgt….. Prima leesvoer voor een regenachtige januari dag!
ISBN 90 6766 1546
Rode rozen en Tortilla’s
Laura Esquivel
Dat de term ‘keukenmeidenroman’ eigenlijk altijd foutief is gebruikt weet je wanneer je Rode rozen en tortilla’s hebt gelezen, want dit is de enige échte. Het verhaal speelt aan het begin van de vorige eeuw in Mexico op een statige hacienda, en beschrijft het leven van hoofdpersoon Tita van de eerste tot de laatste ademtocht. Een leven dat zich nagenoeg helemaal afspeelt in de keuken van het huis Dat is een magische plek zo blijkt al snel. Want gaandeweg ontdekt je hoe Tita met de maaltijden die ze klaarmaakt haar huisgenoten beïnvloedt. Zo maken haar tranen in het fondant van de bruidstaart van haar zus dat het feest eindigt in een drama. Tranen omdat die zus trouwt met Tita’s grote liefde…. Het boekt is doorspekt met recepten en kooktips. Echt iets koken aan de hand van deze recepten lijkt me een uitdaging, maar ook met het boek op schoot krijg je de passie van de gerechten goed mee. Passie zéker, want de maaltijden die Tita klaarmaakt leiden meer dan eens tot heftige ontmoetingen. En daarmee zijn alle ingrediënten van een echte keukenroman aanwezig. Of ze de man van haar dromen nog krijgt….. Prima leesvoer voor een regenachtige januari dag!
ISBN 90 6766 1546